Λιθογραφία (εικόνα) του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού παλαιωμένη σε ξύλο πεύκου με τρέσες.

Ο Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός γεννήθηκε το 1392 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη από ευσεβείς γονείς, οι οποίοι τον μεγάλωσαν σύμφωνα με την χριστιανική παιδεία. Το βαφτιστικό του όνομα ήταν Εμμανουήλ και μαθήτευσε κοντά σε φημισμένους δασκάλους της εποχής, όπως τον γνωστό φιλόσοφο και μαθηματικό Γεώργιο Γεμιστό – Πλήθωνα. Η αγάπη του για την μοναχική και ασκητική ζωή οδήγησε τον Εμμανουήλ να εγκαταλείψει τα εγκόσμια και γίνει μοναχός, με το όνομα Μάρκος, στη νήσο Αντιγόνη στα Πριγκιποννήσια. Έπειτα μετέβη στη Ιερά Μονή του αγίου Γεωργίου των Μαγγάνων της Κωνσταντινούπολης, όπου χειροτονήθηκε πρεσβύτερος.

Το 1436 μ.Χ. αναδείχθηκε μητροπολίτης Εφέσου. Στην ενωτική σύνοδο της Φλωρεντίας αρνήθηκε να υπογράψει την ένωση της Δυτικής και Ανατολικής Εκκλησίας. Για αυτή του τη στάση ο λαός της Κωνσταντινούπολης τον υποδέχθηκε ως ομολογητή της Εκκλησίας. Οι εχθροί του όμως, ήθελαν να τον σκοτώσουν και αναγκάστηκε να καταφύγει στο Άγιο Όρος. Στη Λήμνο τον συνέλαβαν και τον φυλάκισαν για δυο χρόνια με διαταγή του αυτοκράτορα. Κατάκοπος και άρρωστος ο Άγιος άφησε την τελευταία του πνοή στις 23 Ιουνίου 1444 μ.Χ. σε ηλικία μόλις 52 ετών. Η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του στις 19 Ιανουαρίου εκάστου έτους.

Ἀπολυτίκιον

Ήχος γ’. Θείας πίστεως

Θείας πίστεως, ομολογία, μέγον εύρατο, η Εκκλησία, ζηλωτήν σε θειε Μάρκε πανεύφημε, υπερμαχούντα πατρώου φρονήματος, και καθαιρούντα του σκότους υψώματα. Όθεν άφεσιν, Χριστόν τον θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν τοις σε γεραίρουσι.